Korekcja wad zgryzu u osób dorosłych

Korekcja wad zgryzu u osób dorosłych

Noszenie aparatu ortodontycznego w celu korekcji wady zgryzu, stosowane jest nie tylko u dzieci i młodzieży, ale również u osób dorosłych. Wbrew nadal mocno rozpowszechnionym opiniom, korekcja zgryzu jest możliwa i wskazana właściwie w każdym wieku i z pewnością przyniesie wymierne korzyści estetyczne i zdrowotne.
Wady zgryzu mogą mieć różne przyczyny, zarówno wrodzone, jak i nabyte. W ich następstwie cierpi nie tylko nasz wygląd i samopoczucie, ale również zdrowie jamy ustnej, całego układu pokarmowego, a niekiedy również układu oddechowego. Przyjrzyjmy się nieco bliżej przyczynom, rodzajom i metodom leczenia wad zgryzu u osób dorosłych.

Przyczyny wad zgryzu

Obecnie w większości przypadków wady zgryzu są już wykrywane i korygowane w dzieciństwie, jednak jeszcze kilkanaście lat temu, nie było to powszechne, stąd obecnie liczne wady zgryzu u osób dorosłych.
Nieprawidłowy zgryz może być spowodowany wrodzonymi wadami w budowie i ułożeniu szczęki. Niestety możliwe jest również popsucie dobrego zgryzu poprzez notoryczne powtarzanie przez dziecko takich czynności jak, chociażby ssanie kciuka.
Stosunkowo często są również uszkodzenia strukturalne łuków zębowych oraz źle wykonane wypełnienia stomatologiczne, mosty lub korony. Przykładowo zbyt płaskie wypełnienia są przyczyną ścierania się zębów, co z kolei może spowodować nieprawidłowości w funkcjonowaniu stawów żuchwowo- skroniowych.
Czynnikami zwiększającym ryzyko powstania wady zgryzu mogą być również nieprawidłowe nawyki higieniczne i żywieniowe, schorzenia w obrębie gardła takie jak powiększone migdałki oraz zniekształcenia twarzy i różnego pochodzenia brak symetrii w jej budowie.
Bardzo często spotykanym powodem pojawienia się wady zgryzu u osoby dorosłej są też nieuzupełnione braki w uzębieniu. Niestety wiele osób lekceważąco podchodzi do pojedynczych uzupełnień protetycznych, co skutkuje pojawieniem się zaburzeń w strukturze szczęki i wadami zgryzu, które często bywają trudne do wyleczenia.

Rodzaje wad zgryzu i ich leczenie

Wyróżniamy 5 podstawowych typów wad zgryzu.

1. Tyłozgryz

Wada ta polega na tym, że dolny łuk zębowy jest cofnięty w stosunku do górnego i z tego powodu przednie zęby nie mają wspólnej powierzchni styku. Przy bardzo dużym tyłozgryzie może, nawet dojść do deformacji w obrębie twarzy.

2. Przodozgryz

Tutaj dolny łuk zębowy zachodzi na górny, co objawia się wysunięciem brody oraz dolnej wargi.

3. Zgryz krzyżowy

Charakteryzuje się tym, że dolne zęby zachodzą na górne na całej długości szczęki lub tylko na jakiś jej odcinku.

4. Zgryz głęboki

Z tą wadą mamy do czynienia, kiedy górne zęby zakrywają 2/3 powierzchni dolnych, zachodząc na nie. Jest to przyczyną wzmożonego ścierania się zębów i może prowadzić do licznych chorób dziąseł i przyzębia.

5. Zgryz otwarty

W tym przypadku zęby nie mają wspólnej powierzchni styku. Przy tej wadzie zgryzu mamy do czynienia z licznymi komplikacjami takimi jak szpara niedogryzowa, wysokie podniebienie, niedorozwój szczęki, obniżone napięcie mięśni na przykład w wardze.
Często występującymi u dorosłych nieprawidłowościami zgryzu są również stłoczenia oraz zęby odseparowane. Przyczyną tych pierwszych są zęby zbyt duże w stosunku do zębodołów. W takim przypadku zęby bardzo często rosną w nieprawidłowej pozycji, ze względu na to, że w szczęce po prostu nie ma na nie wystarczająco miejsca.
Z kolei zęby odseparowane to zbyt duże przestrzenie między zębami, których przyczyna leży w zbyt dużej ilości miejsca w szczęce.
Wady zgryzu u dorosłych leczy się za pomocą aparatów ortodontycznych oraz retainer, zazwyczaj po ich zdjęciu. Często konieczne jest też zastosowanie uzupełnień protetycznych, a w niektórych przypadkach nawet zastosowanie zabiegów z zakresu chirurgii szczękowo- twarzowej. Pomocna jest również mioterapia, czyli ćwiczenia mięśni mimicznych oraz narządu przeżuwania.
W stomatologii estetycznej wyróżniamy zasadniczo dwa typy aparatów ortodontycznych: stałe oraz ruchome. Aparaty stałe zakładane są na zęby na okres od kilku miesięcy do dwóch lat (w zależności od rodzaju wady). A aparaty ruchome zakładane są na noc lub na określoną liczbę godzin w ciągu dnia (im dłużej tym ich stosowanie przynosi lepsze efekty).
Nowoczesna ortodoncja oferuje takie rozwiązania, dzięki którym aparat korygujący zgryz jest niemalże niewidoczny. Zamki mogą być całkowicie przeźroczyste lub w kolorze zębów. Stosuje się również rozwiązania polegające na założeniu aparatu od wewnętrznej strony jamy ustnej, a także takie metody korekcji zgryzu jak szereg często dopasowywanych i zmienianych co określoną liczbę dni przeźroczystych wyjmowanych nakładek na zęby, które są praktycznie niewidoczne (nakładki Invisalign).
Niezależnie od wybranej metody korekcji wady zgryzu powinniśmy pamiętać o skrupulatnym przestrzeganiu higieny podczas noszenia aparatu ortodontycznego, ponieważ jej brak grozi szeregiem nieprzyjemnych powikłań. Zaliczamy do nich między innymi próchnicę zębów oraz podrażnienia i zapalenia dziąseł.
Musimy też liczyć się z tym, że u wielu pacjentów w początkowym okresie po założeniu stałego aparatu ortodontycznego występują trudności w mówienie i jedzenie oraz dyskomfort, a niekiedy nawet ból i uczucie napięcia w szczęce. Jeżeli zaobserwujemy u siebie takie objawy, zawsze warto skonsultować się z ortodontą i sprawdzić, czy nie trzeba skorygować nieco aparatu.
Choć korekcja wady zgryzu w wieku dojrzałym wymaga większej pracy, niż u dziecka i jest kosztowna, zdecydowanie warto zainwestować w leczenie ortodontyczne. Poprawi ono nie tylko nasz wygląd i poczucie własnej wartości, ale również stan zębów i jamy ustnej, które bezpośrednio wpływa na zdrowie całego organizmu.